Uroczystości pogrzebowe są poprzedzone mszą za zmarłego lub w jego intencji. W trakcie liturgii jak i na cmentarzu przeprowadzane jest czytanie na pogrzebie. Wszystkie zasady organizacji i wyglądu pogrzebu katolickiego opisane są w Kodeksie Prawa Kanonicznego. Niezbędny do organizacji takiego wydarzenia jest akt zgonu.
Msza żałobna – jej różnice i psalm pogrzebowy
Msza żałobna różni się od tradycyjnej niedzielnej eucharystii. Odbywa się przeważnie w parafii zmarłego, mogą być jednak wyjątki jeśli proboszcz się na to zgodzi. Trwa około 40 minut, jednak dokładny jej czas zależy od księdza prowadzącego.
Trumna zmarłego z ciałem lub urna z prochami są wystawione naprzeciwko ołtarza, aby wszyscy obecni mogli ją widzieć. Żałobnicy w kościele składają kwiaty (wieńce i wiązanki), które wraz ze zmarłym są transportowane na cmentarz.
Na początku ksiądz kieruje słowa pocieszenia do rodziny zmarłego, następnie homilia poświęcona jest życiu oraz okolicznościom śmierci. Są przypadki, gdzie podczas liturgii członkowie rodziny wygłaszają przemówienia. Mają oni też prawo życzyć sobie, żeby nie odbywało się przyjmowanie Komunii Świętej.
Podczas wyprowadzania zmarłego z kościoła, śpiewana jest pieśń “Anielski orszak”.
Ostatnie pożegnanie – obrzęd po mszy świętej
Jak liturgia się skończy ksiądz zachęca wszystkich zgromadzonych do modlitwy o zbawienie zmarłego i własne. Modlitwa przebiega w kompletnej ciszy. Wykonywana jest pieśń “Przybądźcie z nieba na głos naszych modlitw”. Kapłan wykonuje gest skropienia trumny wodą święconą trzykrotnie, a na koniec okadza ją kadzidłem. Na koniec odmawiana jest modlitwa za zmarłego i wybrzmiewa antyfona “Niech aniołowie zawiodą cię do raju”, przy której wynoszona jest trumna z kościoła.
Pożegnanie na cmentarzu
Po mszy świętej trumna jest przewożona na cmentarz, gdzie następnie zostaje złożona do grobu. Przed tym jednak wszyscy obecni gromadzą się nad grobem zmarłego. Razem z księdzem odmawiają modlitwy i wsłuchują się w czytanie na pogrzebie.
Jak grób zostanie zakopany układane są na nim kwiaty i wieńce. Gdy ciało jest składane do grobu istnieje możliwość włączenia muzyki – psalm pogrzebowy, utwory żałobne czy ulubiona muzyka bliskiego. To jednak jest zależne od oferty zakładu pogrzebowego, memento-mori-warszawa.pl/zaklad-pogrzebowy-mokotow posiada szeroki wybór realizacji uroczystości pogrzebowych.
Czytanie na pogrzebie
Istnieją też inne formy pożegnań wygłaszanych podczas uroczystości pogrzebowych. Wygłaszane są one w imieniu zmarłego, wyrażane są w nim podziękowania przybyłym wszystkim, którzy byli ze zmarłym w jego ostatnich chwilach oraz tych, którzy pomagali. Może to być czytanie na pogrzebie lub wygłoszenie podziękowań przed wszystkimi.
Co po uroczystościach pogrzebowych?
Polską tradycją jest zaproszenie żałobników na poczęstunek organizowany w domu czy lokalu, nazywany konsolacją, a potocznie stypą. Taki poczęstunek to często obiad i deser, najczęściej nie podaje się alkoholu. Podczas niego też składane są kondolencje.